Kuruyemiş sektörü ihracatta 4 milyar dolara koşuyor

Mehmet Hanifi GÜLEL

Kuruyemiş ve kuru meyve ihraca­tı geçen yıl artarak yükselişini sürdürüyor. Geçen yılı 3 milyar 364 milyon dolarla kapatan sektör, bu yıl ihracatın 4 milyar dolara ulaşması bek­leniyor.

2024’ün ilk altı ayında ihracat rakamının geçen yıla göre yüzde 27 ora­nında artış gösterdiğini aktaran Tüm Kuruyemiş Sanayicileri ve İş Adamları Derneği (TÜKSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Yıldırım, ilk altı ayda 1 milyar 928 milyon dolar ihracat yapıldı­ğını kaydetti.

Yıldırım, ithalat kalemle­rinde ise yaklaşık yüzde 21 artış olduğu­nu belirtti. İhracatta fındığın her zaman lokomotif olduğuna dikkat çeken Yıldı­rım, “Bu yüzden en çok ihracatı yapılan ürünümüz endüstriyel pazara daha çok hitap etse de fındık yer alıyor. Ancak fın­dık ürünümüze katma değer katarak ih­racat yaparsak sektörümüze ve bize çok fayda sağlayacak” dedi.

Fiyat artışında yavaşlama başladı

Bu yılın ilk altı ayındaki ihracat ra­kamlarına bakıldığında, ihracatın 2023’e göre yüzde 20 ile 25 oranında daha fazla olmasını beklediklerini ifa­de eden Yıldırım, bu yıl 4 milyar dolara yakın bir ihracat rakamına ulaşacak­larını öngördüklerini bildirdi.

Sektör­deki ürün çeşitliliği sayesinde hemen hemen her ülkeye ihracat yaptıklarına vurgu yapan Yıldırım, ancak ihracatta Avrupa’nın önde gelen ülkeleri ve Or­tadoğu’nun ilk sıralarda olduğunu söy­ledi. Diğer yandan son yıllarda ihracat ağırlıklı üretim yapan firmaların kapa­site artışını düzenli bir şekilde yaptı­ğını ileten Yıldırım, ancak iç piyasaya hitap eden firmaların fiyat istikrarsız­lığından ve finansal yatırım maliyetle­rinden şikâyetçi olduğunu vurguladı.

Öte yandan bu yıl fiyat artışında ön­ceki yıla göre yavaşlama yaşandığını aktaran Yıldırım hem üretim artışları, hem de mali politikaların yansımaları­nı gözlemlediklerini belirtti. Yıldırım, yüzde 100 hatta bazı ürünlerde yüzde 150 gibi artışların, bu yıl çok daha kü­çük yüzdeler olan yüzde 20 ile 25 oran­da gerçekleştiğini iletti.

Dolar rekabet gücünü zayıflatıyor

2024 yılının dolar kuru açısından ih­racatçının çok istemediği bir yıl olarak geçtiğini dile getiren Yıldırım, “Mali po­litikalar ile yükselmeyen dolar kuru, kü­resel piyasada rekabet gücümüzü zayıf­latıyor. Ancak artan üretim miktarla­rı, gelişen tohum cinsleri ile ihracatta geleceğe pozitif bakıyoruz. İhracat ala­nında yaşadığımız en büyük sorun, enf­lasyona bağlı olmaksızın fiyat istikrar­sızlığı.

Şöyle ki, bilinçsiz ve plansız üre­timler rekolte de oynaklıklara sebep olabiliyor. Özellikle toprak ürünlerinde bu yaşanıyor. Bu durum da küresel pi­yasada her yıl tekrar fiyatlarımızda be­lirsizliğe sebep oluyor. Örnek verecek olursak, 2022 yılında fıstık içi ihracat edebilirken, bu sene neredeyse hiç ihra­cat yapamadık” diye konuştu.

Fiyata karşı istatistik paylaşıyor

Sektördeki problemlere de değinen Yıldırım, en büyük problemlerden bi­rinin arzı kontrol edememek olduğunu belirtti. Plansız üretimin yeri geldiğin­de fiyatları çok pahalı hale getirdiğini ve tüketiciyi üründen uzaklaştırdığına vurgu yapan Yıldırım, ‘’Yine yeri geldi­ğinde fiyatları çok dibe düşürüp, üretici tarafını olumsuz etkileyebiliyor. Biz de bu dalgalanmaları azaltma adına her yıl dergi çıkarmaya başladık” dedi.